Plastik şişeleri suyla tekrar tekrar doldurmak, günlük hayatta pratik bir alışkanlık olarak görülse de uzmanlara göre bu durum sağlık açısından bazı riskleri beraberinde getiriyor. Özellikle spor yapanlar ve gün içinde sürekli aynı şişeyi kullanan kişiler için hijyen ve malzeme güvenliği konusu yeniden gündeme geliyor.
Yeniden doldurulan plastik şişelerde hijyen riski
Beslenme ve mikrobiyoloji uzmanları, plastik şişelerin zamanla bakteri oluşumu için elverişli bir yüzeye dönüştüğüne dikkat çekiyor. Yapılan gözlemsel çalışmalarda, kısa süre içinde tekrar kullanılan bazı şişelerde yüksek bakteri yoğunlukları tespit edildi. Uzmanlara göre bunun temel nedeni, plastik yüzeyde oluşan çizikler ve mikro çatlaklar. Bu alanlar, düzenli yıkama yapılsa bile bakterilerin tutunmasına ve çoğalmasına imkân tanıyabiliyor.
Bu mikroorganizmaların bir kısmının mide-bağırsak rahatsızlıklarına ve enfeksiyonlara yol açabilecek potansiyele sahip olduğu belirtiliyor. Bu nedenle tek kullanımlık olarak üretilen plastik şişelerin, uzun süreli kullanım için uygun olmadığı vurgulanıyor.
Plastik şişelerde kimyasal tartışması
Hijyenin yanı sıra plastik şişelerin içeriğinde bulunan bazı kimyasallar da uzmanların üzerinde durduğu bir diğer konu. Özellikle bisfenol A (BPA) gibi maddelerin, plastik ısıya veya aşınmaya maruz kaldığında suya geçme ihtimalinin arttığı ifade ediliyor. Uzmanlar, bu konuda kesin sağlık iddialarından ziyade temkinli olunması gerektiğini belirtiyor ve gereksiz maruziyetten kaçınılmasını öneriyor.
Plastik şişe kullanımında dikkat edilmesi gereken temel noktalar şöyle sıralanıyor:
- BPA içermeyen ürünlerin tercih edilmesi
- Şişelerin çok sıcak suyla yıkanmaması
- Aynı plastik kabın uzun süre kullanılmaması
Araştırmalar ne söylüyor?
Daha önce yapılan akademik çalışmalar da yeniden kullanılan plastik şişelerde bakteri yoğunluğunun artabildiğini ortaya koyuyor. Kanada’da yayımlanan bir halk sağlığı araştırmasında, öğrencilerin kullandığı plastik şişelerin önemli bir bölümünde önerilen bakteri sınırlarının aşıldığı belirlendi. Bazı şişelerin aylarca yeterli şekilde temizlenmediğinin tespit edilmesi, hijyen konusunun ne kadar kritik olduğunu gösteriyor.
Yeniden kullanımda risk nasıl azaltılır?
Uzmanlara göre riskin temelinde hijyen eksikliği ve plastik malzemenin zamanla bozulması yatıyor. Plastik şişe kullanmaya devam edenler için bazı basit ama etkili önlemler öneriliyor:
- Her kullanımdan sonra şişeyi ılık suyla yıkamak
- Kaynar veya çok sıcak sudan kaçınmak
- Çatlak, koku veya şekil bozukluğu olup olmadığını düzenli kontrol etmek
- Daha güvenli bir seçenek olarak cam veya paslanmaz çelik şişeleri tercih etmek
Plastik şişeleri tekrar tekrar suyla doldurmak, kısa vadede masum bir alışkanlık gibi görünse de uzun vadede hijyen ve malzeme güvenliği açısından soru işaretleri barındırıyor. Uzmanlar, özellikle gün boyu aynı şişeyi kullanan kişilerin daha dikkatli olması gerektiğini vurguluyor. Daha dayanıklı ve güvenli alternatiflere yönelmek, sağlık açısından daha doğru bir tercih olarak öne çıkıyor.